De 'blauwe' kant van het Rijnlandse Organiseren
Gepubliceerd door Jaap Peters op 13 mei 2023
Van de week zat ik in een bijeenkomst waarbij een gesprek ontstond dat 'blauwe mensen' geen Rijnlanders zijn. En dat daarom 'Rijnlands organiseren' niet voor iedereen geschikt is. Rijnlands organiseren heeft echter een extreem blauwe kant: 'het inrichten van de organisatie'. En inderdaad let je daarbij op andere dingen. In dat kader hebben we het op deze website gehad over 'De zes Kennisdossiers'. Hieronder geconcretiseerd met behulp van AI, dat aangepast en daaronder twee plaatjes die inmiddels bij Rijnconsult & DeLimes gebruikt worden en in omloop zijn. Wij kunnen er goed meewerken en 'de zaak' handen en voeten geven. Wellicht heb je er ook wat aan.
De zes kennisdossiers van 'Rijnlands Organiseren' kunnen het beste worden beschouwd in hun onderlinge samenhang (het gaat niet om losse Legosteentjes, maar om het totale bouwwerk). 'Rijnlands Organiseren' is een organisatiebenadering die gebaseerd is op de principes van het Rijnlandse model, dat voornamelijk in Nederland en andere delen van Europa wordt toegepast. De zes kennisdossiers van 'Rijnlands Organiseren' omvatten:
Ook Rijnlands heeft een blauwe plek.
Zingeving en waardengedrevenheid: Dit dossier richt zich op het belang van zingeving en waarden bij de medewerkers van die organisaties. Het gaat om het creëren van een gemeenschappelijk begrip van de doelstellingen en waarden waar de medewerkers gezamenlijk voor staan ('Wij zijn artsen zonder grenzen'), en het betrekken van de collega's bij het nastreven van deze doelen (Dossier: Collectieve Ambitie, Missie, Bedoeling);
Vertrouwen en vakmanschap: Dit dossier benadrukt het belang van vertrouwen en vakmanschap. Het gaat om het creëren van een werkomgeving waarin medewerkers vertrouwen hebben in elkaar en in hun eigen vaardigheden, en waarin vakmanschap wordt gewaardeerd en gestimuleerd (Dossier: Voorste linie, Frontlinie of Tussenwerkers dat wil zeggen tussen leef-en systeemwereld heen en weer pendelend);
Samenwerking en co-creatie: Dit dossier richt zich op het bevorderen van samenwerking en co-creatie. Het gaat om het creëren van een cultuur waarin samenwerking wordt gestimuleerd en waarin medewerkers de ruimte krijgen om gezamenlijk waarde te creëren en waarbij mensen zichzelf als vakmensen zien en 'de organisatie' als hun gereedschap, niet andersom dus. Het begrip Human Resource zet mensen op het verkeerde been in deze (dossier: Cultuur);
Leiderschap en dienend vermogen: Dit dossier behandelt het belang van (bege-) leiderschap en dienend vermogen in 'Rijnlands Organiseren'. Het gaat om het ontwikkelen van leiders, die zitten overal, die dienstbaar zijn aan de medewerkers in de voorste linie, die moeten immers de Collectieve Ambitie iedere dag waarmaken in relatie tot en soms in de leefwereld. En die daarbij in staat zijn om een inspirerende visie uit te dragen en anderen te ondersteunen in hun groei en ontwikkeling (Dossier: Ondersteunende Diensten, vermijd a.u.b. het begrip Stafdiensten);
Organisatiestructuur en autonomie: Dit dossier richt zich op de organisatiestructuur en de mate van autonomie binnen 'Rijnlands Organiseren'. Het gaat om het creëren van een structuur die flexibel genoeg is om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, en waarin medewerkers de ruimte hebben om zelfstandig beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te dragen (Dossier Besturingsfilosofie: 'Klein binnen Groot');
Duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid: Dit dossier behandelt het belang van duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid in 'Rijnlands Organiseren'. Het gaat om het streven naar evenwicht tussen economische, sociale en ecologische belangen, en om het nemen van verantwoordelijkheid voor de impact van de organisatie op de samenleving en het milieu. Dat noemen we oudsher de drie P's (Dossier: Werkgemeenschap).
Deze zes kennisdossiers zijn onderling verbonden en versterken elkaar. Ze vertegenwoordigen verschillende aspecten van 'Rijnlands Organiseren' en dragen bij aan het creëren van een holistische benadering van organiseren, waarbij de focus ligt op menselijke waarden, vertrouwen, samenwerking, leiderschap, vakmanschap/autonomie en duurzaamheid.
Rijnconsult maakt om een gesprek over 'de organisatie' wat nader te preciseren en te structureren gebruik van de zogenaamde 'Ruit'. Zie hieronder.
Inderdaad een mooi model om je gedachte te ordenen m.b.t. organiseren en kent toevallig ook zes aandachtspunten. Dit is de Rijnlandse variant daarvan die je kunt destilleren uit de boekjes:
Onder 'Tip' staat hoe je de dialoog zou kunnen opstarten.